احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
علیرغم آنکه اغلب فیلسوفان بر ویژگی «عقلانیت» و «تفکر» به عنوان «فصل ممیز انسان» از سایر حیوانات تأکید کرده‌اند، اما حقیقت آن است که بسیاری از آدمیان هیچ بهره‌ای از عقلانیت و تفکر ندارند. آنان زندگی خود را بیشتر بر پایه «غرایز» و «امیال» و «احساسات» و «عواطف» سامان می‌دهند تا «عقل و فکر».
خردورزی و تفکر از دشوارترین کارهاست. تصمیم‌گیری بر پایه تفکر، از یک سو وابسته به قدرت «مهار و کنترل غرایز» و از سوی دیگر نیازمند «آگاهی دقیق از جوانب کار» و از دیگر سو، نیازمند «مهارت به کارگیری» عقل و فکر در مسیر درست است. برخورداری از این «توانایی‌ها» و «دانایی‌ها» و «مهارت‌ها» نیازمند مجاهدت‌های طولانی‌مدت است.
زندگی عاقلانه
ای برادر قصه چون پیمانه است//
معنا اندر وی بسان دانه است//
دانه معنی بگیرد مرد عقل//
ننگرد پیمانه را گر گشت نقل
